W Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej WUM wykonano w 2022 r. aż 123 przeszczepień nerki, z czego 30 (24,4%) opierało się na pobraniu narządu od żywego dawcy. Transplantacji polegających na tzw. przeszczepach rodzinnych przeprowadzono w całej Polsce 73. To rekord ostatnich lat. Poza zabiegami wykonanymi w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, które stanowią aż 41% wszystkich zabiegów w Polsce dodatkowo w Klinice Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej WUM (szpital Banacha) pobrano 11 nerek z czego 3 przeszczepione zostały w tym samym ośrodku, a 8 pobranych zostało następnie przeszczepionych w Centrum Zdrowia Dziecka. Oznacza to, że w skali całego kraju w obu klinikach WUM przeprowadzono 56% wszystkich zabiegów pobrań nerki od żywego dawcy (41 na 73). Poza WUM miały one miejsce w dziewięciu innych ośrodkach: w Gdańsku (7), we Wrocławiu (6), w Szczecinie (5), w Łodzi (4), w Bydgoszczy (3), w Katowicach (2), w Krakowie (2), w Poznaniu (2) oraz w Warszawie w MSW (1). Te liczby wyraźnie pokazują, że WUM jest niekwestionowanym liderem w przeszczepieniach tego rodzaju.
Większość pacjentów – dawców i biorców nerki – została przygotowana i zakwalifikowana przez zespół nefrologów z Kliniki Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych.
Pobranie i przeszczepienie nerek od żywych dawców nie byłoby możliwe, gdyby zdrowi ochotnicy nie zdecydowali się pomóc najbliższej osobie. To najlepsza metoda leczenia schyłkowej niewydolności nerek. Wszystkie pobrania nerki w naszej Klinice wykonane były całkowicie laparoskopowo, a więc techniką małoinwazyjną. Celem zespołu Kliniki jest stałe zwiększanie ilości tego typu przeszczepień. 30 pobrań i przeszczepień nerki od żywego dawcy w 2022 roku stanowi wzrost o 150% w stosunku do roku 2021 (12). Ciągła edukacja i zmiana świadomości pacjentów z niewydolnością nerek oraz ich rodzin, a także aktywizacja postaw lekarzy, przyczynia się do przemyślanego, świadomego przekazywania narządów.
Mimo, że z roku na rok rośnie liczba donacji narządu od żywych dawców to wciąż daleko nam do europejskich liderów. W Polsce na milion mieszkańców wykonuje się 1,4-1,5 tego rodzaju przeszczepień (1,92 w 2022 roku), w Holandii – 31,8 na mln, Turcji – 30,3 na mln, w Danii – 19,6 na mln, a w Wielkiej Brytanii – 17,3 na mln. W przeliczeniu na liczbę wykonanych przeszczepień nerki przeszczepienie nerki od żywego dawcy (73) stanowi 8,4% wszystkich przeszczepień nerki w 2022 (868), co jest wzrostem w stosunku do zwyczajowych 5-6%. W Holandii odsetek ten sięga 40%. Średnia światowa to 20%. Bardzo wiele zatem jeszcze pracy, aby zbliżyć się do średniej światowej.
Dawstwo narządów od żywego dawcy ratuje chorych ze schyłkową niewydolnością nerek, dlatego tak ważna jest edukacja, która pomaga kształtować pozytywne pro – transplantacyjne postawy. W obu Klinikach WUM zajmujących się pobieraniem i transplantacją nerek pracuje doskonała kadra specjalistów, stale poszerzająca swoje kompetencje. Doskonałe zaplecze techniczne i wybitny potencjał naukowy pozwalają tworzyć optymistyczne plany na przyszłość.
Rekordowa liczba pobrań i przeszczepień nerek od żywych dawców w 2022 r. w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej WUM nie odbyłaby się bez zaangażowania i ciężkiej pracy zespołu lekarzy (nefrologów, radiologów, anestezjologów, chirurgów), pielęgniarek, instrumentariuszek, diagnostów laboratoryjnych i koordynatorów transplantacyjnych.
Nie sposób wymienić wszystkich osób, które przyczyniły się do bardzo dobrego wyniku w 2022 roku, ale należy podkreślić, że na sukces zapracowali m.in.:
- nefrolodzy – Dr hab. n. med. Jolanta Gozdowska, Dr n. med. Dorota Szyszkowska, Dr n. med. Olga Kozińska i Dr n. med. Dorota Lewandowska z Kliniki Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych kierowanej przez Panią Prof. Magdalenę Durlik oraz Dr hab. n. med. Mariusz Niemczyk z Kliniki Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych kierowanej przez Pana Prof. Leszka Pączka;
- anestezjolodzy – Dr n. med. Beata Błaszczyk, Dr n. med. Beata Byszewska, Lek. Piotr Mieszczański i Lek. Edyta Flakiewicz-Biernacka z I Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii kierowanej przez Pana Dr hab. n. med. Janusza Trzebickiego;
- pielęgniarki anestezjologiczne – z nieocenionym udziałem Pani Bożeny Burzec;
- radiolodzy – Dr n. med. Katarzyna Sułkowska, Lek. Monika Sawicka i dr n. med. Małgorzata Deręgowska-Cylke z Zakładu Radiologii Klinicznej kierowanego przez Pana Prof. Marka Gołębiowskiego;
- chirurdzy – Prof. Roman Danielewicz, Dr hab. n. med. Piotr Domagała, Prof. Wojciech Lisik i Lek. Agnieszka Jóźwik z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej kierowanej przez Pana Prof. Macieja Kosieradzkiego;
- diagności laboratoryjni – Mgr Aleksandra Konieczna, Mgr Arkadiusz Cichowski, Mgr Natasza Olszowska-Zaremba i Mgr Mateusz Ozga z Zakładu Immunologii Klinicznej kierowanego przez Pana Dr hab. n. med. Rafała Zagożdżona;
- instrumentariuszki (pielęgniarki operacyjne) – Agnieszka Osica, Aneta Orłowska, Izabela Górecka i Katarzyna Ryfka pod kierownictwem Pani Mgr Bożeny Tucharz;
- pielęgniarki z Oddziału Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej pod przewodnictwem Pani Mgr Edyty Kozłowskiej;
- koordynatorzy transplantacyjni – Mgr Anna Lis z pomocą Mgr Edyty Karpety.
Z nadzieją patrzymy na 2023 rok i mamy nadzieję, że będziemy mogli wykonać jeszcze więcej pobrań i przeszczepień nerki od żywego dawcy, co pozwoli pomóc jeszcze większej liczbie chorych ze schyłkową niewydolnością nerek.