Kolejny duży krok w leczeniu pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek za nami. Do tej pory pisaliśmy o pracach nad sztuczną nerką, zarówno naukowców amerykańskich, jak i polskich. 19 października Agencja Reutera poinformowała o udanym przeszczepie nerki pobranej od genetycznie zmodyfikowanej świni. Przełomowej operacji dokonali chirurdzy z Nowego Jorku. Podstawą informacji jest fakt, iż ludzki organizm nie odrzucił przeszczepionego narządu, a co więcej „nowa” nerka podjęła swoje funkcje.
Niedobór organów do transplantacji stanowi ogromny problem współczesnej medycyny. Nie dziwi więc fakt poszukiwania nowych rozwiązań mających na celu pomoc pacjentom oczekującym na przeszczep. Stąd liczne badania m.in. nad tzw. ksenoprzeszczepami, czyli transplantacją narządów lub tkanek od osobnika należącego do innego gatunku.
Ludzki materiał genetyczny nie różni się znacząco od materiału genetycznego świń. Wielkość narządów, jak i mechanizm ich działania jest zbliżony do ludzkich organów. Lata prac nad ksenotransplantacjami pozwoliły rozwiązać liczne problemy uniemożliwiające przeszczep. Jednym z nich było usunięcie z kodu genetycznego świń wszystkich elementów, w których obecne były endogenne retrowirusy nazywane PERV (Porcine Endogenous Retrowirus). Wirusy PERV mogły wydostać się z komórek przeszczepionego narządu i zainfekować biorcę. Rozwiązanie tego problemu było możliwe dzięki metodzie edycji genów CRISPR-Cas9. Kolejny znaczący problem w transplantacji organów od świń to obecność w komórkach świńskich narządów cukru obcego dla ludzi, a powodującego natychmiastowe odrzucenie narządu. Jednak i ten problem w ostatnim czasie udało się pokonać.
Wracając do tematu udanego przeszczepu nerki od świni, został on przeprowadzony w Langone Health przy Uniwersytecie Nowojorskim (NYU). Jak już wcześniej wspomniano, narząd pochodził od świni zmodyfikowanej genetycznie, z edytowanym genomem, tak aby wyeliminować obcy ludziom cukier i uniknąć odrzucenia organu. Biorcą nerki była pacjentka podłączona do aparatury podtrzymującej życie z objawami dysfunkcji nerek. Rodzina pacjentki wyraziła zgodę na przeprowadzenie eksperymentu, zanim kobieta zostanie odłączona od aparatury. Istotne jest to, że nerka nie została „umieszczona” w ciele kobiety, a jedynie podłączona do jej naczyń krwionośnych i utrzymana poza jej organizmem przez trzy dni. Taki sposób działania pozwolił naukowcom na nieograniczony dostęp do nerki oraz dokładne jej zbadanie. Eksperyment został oceniony pozytywnie. Nerka podjęła pracę, zachowała funkcję filtracyjną oraz produkowała mocz. Co więcej, nie została odrzucona przez organizm biorcy. Praca przeszczepionej nerki została oceniona jako „całkiem normalna”, produkująca taką ilość moczu, jakiej spodziewamy się od przeszczepionej nerki pobranej od człowieka. Dr Robert Montgomery, który przeprowadził przeszczep dodał również, że „nieprawidłowy poziom kreatyniny u biorcy, powrócił do normy po przeszczepieniu”.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=MeiB7RCf5oQ
Genetycznie zmodyfikowana świnia pochodziła z farmy w stanie Iowa w USA, gdzie życie około 100 świń odbywa się w ściśle kontrolowanych warunkach. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków dopuściła te zwierzęta do eksperymentów, jako potencjalne źródło leków dla ludzi oraz pokarm dla osób z alergią na mięso. Świnie te nie posiadają genu wytwarzającego wcześniej wspomniany cukier wywołujący natychmiastowe odrzucenie organu.
Obecne doniesienia są kolejnym ważnym krokiem w ratowaniu życia pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek. Stanowią ogromne nadzieje, które mają szansę zrealizować się w ciągu najbliższych kilku lat. Kolejne etapy badań nad ksenotransplantacją, zwłaszcza przeszczepem nerek od świń, z pewnością przyniosą naukowcom nowe problemy i liczne znaki zapytania. Tym bardziej, że opisany eksperyment obejmował pojedynczy przeszczep, w którym to nerkę utrzymano tylko przez trzy dni. Nie zmienia to faktu, że zarówno pacjenci, jak i lekarze z nadzieją patrzą na przyszłość, oczekując coraz to nowszych doniesień w tej kwestii.
Źródło:
- https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/us-surgeons-successfully-test-pig-kidney-transplant-human-patient-2021-10-19/