Kwalifikacja potencjalnego żywego dawcy nerki składa się z kilku etapów, zajmuje od kilku do kilkunastu tygodni (czasami kilka miesięcy), obejmuje wykonanie specjalistycznych badań krwi i moczu oraz badań obrazowych (USG, RTG, tomografia komputerowa), których celem jest ocena między innymi pracy nerek, serca, płuc, czy ryzyka powikłań zakrzepowych lub krwotocznych w okresie okołooperacyjnym. Proces kwalifikacji wymaga ścisłej współpracy pacjenta z personelem medycznym.

W pierwszej kolejności należy wykonać pomiary ciśnienia tętniczego krwi, wagi, wzrostu i podstawowe badania krwi i moczu oraz USG jamy brzusznej w celu wykluczenia przeciwwskazań. Należy również wykonać badanie grupy krwi. Wyżej wymienione badania kandydat na dawcę może wykonać u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (lekarz rodzinny) lub we własnym zakresie. Czasami badania wykonywane są przez nefrologa, który opiekuje się chorym z niewydolnością nerek (potencjalnym biorcą nerki).

Po wykonaniu badań i ewentualnym wypełnieniu kwestionariusza potencjalny dawca kontaktuje się z ośrodkiem transplantacyjnym (lekarzem lub koordynatorem), wysyła skany/zdjęcia badań i oczekuje na zaproszenie na wizytę.

W wyznaczonym dniu dochodzi do wizyty w ośrodku transplantacyjnym. Potencjalny dawca przyjeżdża ze swoim biorcą i pobierana jest krew w celu wykonania próby krzyżowej. Kandydat na dawcę nerki ma pobierane krew i mocz do badania, ma wykonywane USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej, jest badany przez lekarza, który ocenia aktualny stan zdrowia, jak też problemy zdrowotne występujące w przeszłości. Po uzyskaniu wyników badań dodatkowych dochodzi do podsumowania i zaznaczenia ewentualnych problemów.

Wizyta ma również na celu udzielenie wyczerpujących informacji dotyczących przebiegu procedury kwalifikacji kandydata, samej operacji i okresu pooperacyjnego.

Para dawca-biorca wracają do domu, a wynik próby krzyżowej znany jest zazwyczaj w godzinach popołudniowych. Po zebraniu wszystkich informacji potencjalna para jest przedstawiana na najbliższym spotkaniu kwalifikacyjnym całego zespołu (z udziałem nefrologów, chirurgów, immunologów, radiologów i koordynatora transplantacyjnego), omawiane są wszelkie wątpliwości i/lub ewentualne problemy. W przypadku akceptacji dawcy i biorcy planowany jest następny etap kwalifikacji.

Potencjalny dawca jest zapraszany na 2-3 dniową hospitalizację, w trakcie której ma wykonywane szczegółowe badania specjalistyczne (m.in. badanie obrazowe nerek, echo serca). Po wykonaniu badań na najbliższym spotkaniu kwalifikacyjnym całego zespołu potencjalna para jest ponownie omawiana. W przypadku całkowitej akceptacji wyznaczony zostaje termin drugiej próby krzyżowej oraz wstępny termin zabiegu operacyjnego.

Istotne jest to, aby w czasie zaplanowanego zabiegu zarówno dawca, jak i biorca byli zdrowi – infekcja jest przeciwwskazaniem do wykonania operacji pobrania i przeszczepienia nerki. Zwykle obie osoby są przyjmowane do szpitala jeden do dwóch dni przed zabiegiem. Wykonywane są wówczas rutynowe badania przedoperacyjne. Odbywa się konsultacja lekarza anestezjologa. Dawca podpisuje dokument stwierdzający, że oddaje nerkę dobrowolnie i bezinteresownie.

Opisany powyżej proces może różnić się czasami, w zależności od szczególnej sytuacji w zakresie potencjalnego dawcy i/lub biorcy. Dopuszcza się również, aby niektóre z badań kandydat na dawcę wykonał we własnym zakresie.

Potencjalny dawca nie ponosi żadnych kosztów badań i konsultacji. Zasiłek chorobowy związany z nieobecnością w pracy w związku z badaniami, zabiegiem operacyjnym i rekonwalescencją jest płatny w wysokości 100%.