Wyprzedzające przeszczepienie (pre-emptive transplantation) polega na transplantacji nerki, przed rozpoczęciem leczenia powtarzanymi dializami. Powszechnie wiadomo, że jest również najlepszą metodą leczenia schyłkowej niewydolności nerek.
Do korzyści wynikających z wyprzedzającego przeszczepienia nerki należą m.in:
- dłuższy całkowity czas przeżycia pacjentów oraz przeszczepu,
- uniknięcie leczenia powtarzanymi dializami oraz jego powikłań,
- obniżenie ryzyka wystąpienia ciężkich powikłań cukrzycy, schorzeń układu sercowo-naczyniowego,
- możliwość zachowania dotychczasowej aktywności zawodowej (w tym nauki),
- poprawa jakości życia,
- lepszy rozwój fizyczny dzieci,
- obniżenie kosztów leczenia pacjentów po transplantacji w stosunku do kosztów leczenia dializami.
Pierwszym krokiem jest kwalifikacja chorego, która kończy się wpisaniem pacjenta na Krajową Listę Oczekujących (KLO). Może nastąpić to w momencie, gdy:
- choroba nerek jest nieodwracalna,
- czynność nerek pogarsza się,
- eGFR (wskaźnik filtracji kłębuszkowej) < 15 ml/min/1,73 m2 (< 20 ml/min/1,73 m2 dla pacjentów z nefropatią cukrzycową).
Transplantacja nerki, w tym wyprzedzające przeszczepienie, obok hemodializy oraz dializy otrzewnowej jest jedną z trzech metod leczenia nerkozastępczego. Na wybór sposobu leczenia pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek mają wpływ wskazania medyczne, warunki socjalne, jak i preferencje chorego.
Warto podkreślić, że rozpoczęcie procesu przygotowania do wyprzedzającego przeszczepienia następuje po zakwalifikowaniu do leczenia nerkozastępczego oraz uzyskaniu od chorego pisemnej zgody na proponowane leczenie. Chory powinien być zakwalifikowany zarówno do preferowanej metody leczenia nerkozastępczego, jak i metody alternatywnej, tj. wyprzedzające przeszczepienie vs. hemodializa lub wyprzedzające przeszczepienie vs. dializa otrzewnowa.
Brak gwarancji przeszczepienia nerki, przed rozpoczęciem leczenia dializami, nakłada konieczność ustalenia metody alternatywnej leczenia nerkozastępczego. Nawet jeśli nie dojdzie do przeszczepienia nerki w okresie przeddializacyjnym, chory rozpoczyna dializowanie już jako pacjent oczekujący na transplantację.
Warto zaznaczyć, że kandydatem do wyprzedzającego przeszczepienia nie może być pacjent, u którego konieczne jest usunięcie własnych nerek lub nerki.
Zapraszam do przeczytania wywiadu z Dr hab. n. med. Piotrem Domagałą, chirurgiem transplantologiem z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus, w którym przybliża nam temat wyprzedzającego przeszczepienia:
Źródło:
- Dębska-Ślizień A., Bzoma B., Rutkowski B.: „Wyprzedzające przeszczepianie nerek”, Forum Nefrologiczne 2009, tom 2, nr 2, 84–90